Η διακοπή του καπνίσματος είναι το μεγαλύτερο δώρο που μπορεί να προσφέρει κάποιος στον εαυτό του. Διακόπτοντας το τσιγάρο μειώνει πολύ τον κίνδυνο για έμφραγμα μυοκαρδίου, για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, για καρκίνο του πνεύμονα, για χρόνια αναπνευστική πνευμονοπάθεια και για αποφρακτική αρτηριοπάθεια των κάτω άκρων. Πολλοί θέλουν να διακόψουν το τσιγάρο αλλά δεν μπορούν λόγω του ότι η νικοτίνη που περιέχεται σε αυτό είναι άκρως εθιστική-ναρκωτική ουσία.
Η εθιστική νικοτίνη είναι μια ουσία η οποία προκαλεί ευφορία, ελαφρά διέγερση και αύξηση της πνευματικής συγκεντρώσεως, μέσω ειδικών υποδοχέων του εγκεφάλου, που σε μικρές δόσεις, δεν προκαλεί αξιόλογες βλάβες στην υγεία. Η κοινωνία, οι κυβερνήσεις, θεωρούν ανεκτή τη χρήση της εθιστικής νικοτίνης. Το τσιγάρο, όμως, αποτελεί την χειρότερη-επιβλαβέστερη μέθοδο εισπνοής νικοτίνης, γιατί προσφέρει στον χρήστη και χιλιάδες τοξικές ουσίες (πάνω από 4.000). Από αυτές, τουλάχιστον 60 είναι καρκινογόνες.
Από το FDA και τον ΕΟΦ έχουν εγκριθεί για την διακοπή του τσιγάρου φάρμακα όπως η Varenicline (Champix) που είναι μερικώς αγωνιστής υποδοχέων νικοτίνης, στον εγκέφαλο. Επίσης η Bupropion που είναι αντικαταθλιπτικό φάρμακο (λιγότερο αποτελεσματική, συγκριτικά με τη Varenicline). Τα ανωτέρω φάρμακα μειώνουν τα συμπτώματα στερήσεως από την διακοπή του κλασσικού τσιγάρου. Ξεκινά κάποιος που θέλει να διακόψει το τσιγάρο τη Varenicline και σε 14 μέρες σταματά να καπνίζει. Σε άλλους 2,5 μήνες σταματά το φάρμακο. Η κυρίως παρενέργεια της ήταν η ναυτία. Η επιτυχία της στο 6μηνο, είναι περίπου 2,5 φορές, μεγαλύτερη από του ψευδοφαρμάκου κατά την Kate Cahill et al. (JAMA :2014 311:193-194, 8/1/2014). Στην ίδια δημοσίευση, ο συνδυασμός αυτοκόλλητων νικοτίνης με τη Varenicline είχε περίπου 3πλάσια αποτελεσματικότητα από τα ψευδοφάρμακα. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24399558 (Για τους μη γιατρούς, πάντα συγκρίνεται η αποτελεσματικότητα και οι παρενέργειες ενός φαρμάκου με ένα ψευδοφάρμακο).
Επίσης έχουν εγκριθεί για τη διακοπή του τσιγάρου, αυτοκόλλητα ή τσίχλες ή σπρέι νικοτίνης που με την προοδευτική- διαδοχική χρήση μορφών με μικρότερη ποσότητά της, βοηθούν να μην παρουσιαστεί το σύνδρομο στερήσεώς της (π.χ. αυτοκόλλητο 15 mg για 15 μέρες, μετά των 10 mg για άλλες 15 μέρες και τέλος των 5 mg για 2 μήνες) . Η νικοτίνη που υπάρχει σε αυτά είναι μικρής ποσότητας και έτσι δεν προκαλεί αξιόλογες βλάβες. Η πιθανότητα επιτυχίας, δηλαδή διακοπής του καπνίσματος στο 6μηνο από την έναρξη της χρήσης του αυτοκόλλητου, είναι σχεδόν διπλάσια (1,8 φορές μεγαλύτερη) συγκριτικά με του ψευδοφαρμάκου. Δεν έχουμε ενδείξεις ότι αυτά προκαλούν έμφραγμα.

Κατά τη γνώμη μου, ίσως ο καλύτερος τρόπος για να διακόψει ένας καπνιστής το τσιγάρο είναι με την ταυτόχρονη χρησιμοποίηση τριών μεθόδων. α) Της Varenicline (ή της Bupropion) και διακοπή του τσιγάρου 14 μέρες μετά την έναρξή της, β) Την τοποθέτηση αυτοκολλήτων νικοτίνης, τη μέρα διακοπής του καπνίσματος και γ) Ίσως την έναρξη χρήσης ηλεκτρονικού τσιγάρου χωρίς νικοτίνη, πάλι τη μέρα διακοπής του καπνίσματος. Το τελευταίο χρειάζεται για να παραμείνει η τελετουργία – διαδικασία της τοποθέτησης του τσιγάρου στο στόμα και της βαθειάς εισπνοής του, που είναι από μόνη της εθιστική συνήθεια (ίσως θυμίζει το βύζαγμα της μάνας). Εννοείται ότι πρέπει να γίνει μελέτη με μεγάλο αριθμό ατόμων, για να φανούν τα αποτελέσματα, ένα χρόνο μετά.
Πρόσφατα είχαμε 2 νέα άρθρα που αφορούν στην διακοπή του καπνίσματος.
Το πρώτο προέρχεται από την Βασιλική Εταιρία για την προαγωγή της Δημόσιας Υγείας της Βρετανίας (RSPH), δημοσιεύθηκε φέτος τον Αύγουστο και μας επαναβεβαιώνει για την αθωότητα της νικοτίνης, εφ’ όσον είναι σε χαμηλή συγκέντρωση στο αίμα. Η ανακοίνωση αναφέρει βέβαια ότι η νικοτίνη είναι άκρως εθιστική ουσία, τρίτη μετά την ηρωίνη και την κοκαΐνη. http://www.rsph.org.uk/…/…/rsph_smoking_positional_final.pdf
Το δεύτερο άρθρο, δημοσιεύτηκε στις 3 Αυγούστου φέτος, στο περιοδικό της Αμερικανικής Εταιρίας Χημικών (JACS) και αφορά στην δημιουργία ενός νέου ενζύμου, που ονομάζεται NicA2, που διασπά τη νικοτίνη καταναλώνοντας την, οπότε αυτή δρα για λιγότερο χρόνο στον εγκέφαλο. Έτσι μειώνεται ο εθισμός του εγκεφάλου σ’ αυτήν. Το ένζυμο παράγεται από το μικρόβιο ψευδομονάδα και καταφέρνει, σε ποντίκια προς το παρόν, να μειώσει την παραμονή της νικοτίνης στο αίμα από ώρες σε λεπτά. Ελπίζουμε αυτό το ελπιδοφόρο ένζυμο να φανεί σύντομα αποτελεσματικό και στον άνθρωπο. http://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jacs.5b06605