Ο ΚΑΦΕΣ ΚΑΙ Η ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ
Μια πρόσφατη μελέτη, μετα-ανάλυση από την Στοκχόλμη αναφέρει ότι η κατανάλωση καφέ δεν συνδέεται με κολπική μαρμαρυγή (που να προκαλεί συμπτώματα ώστε να χρειαστεί νοσηλεία).
Στους άντρες που κατανάλωναν περισσότερα από 5 φλιτζάνια καφέ ημερησίως, φάνηκε μια μικρή αύξηση των επεισοδίων κολπικής μαρμαρυγής που δεν ήταν όμως στατιστικά σημαντική.
Βέβαια η αυξημένη κατανάλωση καφέ μπορεί να μην συνδέεται με κολπική μαρμαρυγή αλλά ίσως συνδέεται με ελαφρύτερες αρρυθμίες, όπως έκτακτες συστολές, που όμως είναι σχετικά αθώες (δεν προκαλούν βλάβη).
Καταλήγοντας οι συγγραφείς αναφέρουν ότι για σιγουριά χρειάζεται να διενεργηθεί μια μεγάλη προ-οπτική μελέτη για το συγκεκριμένο θέμα.
http://www.biomedcentral.com/1741-7015/13/207
Οι μετα- αναλύσεις και οι προ-οπτικές μελέτες : Η μετα-ανάλυση είναι μια έρευνα που βασίζεται σε παλαιότερα δεδομένα. Σε σύγκριση με τις προ-οπτικές μελέτες οι μετα-αναλύσεις προσφέρουν λιγότερη σιγουριά στα συμπεράσματα τους. Προ-οπτικές είναι οι μελέτες που σχεδιάζονται σήμερα και διενεργούνται αργότερα, για να δείξουν αν ισχύουν συγκεκριμένες υποθέσεις.
Περισσότερα για την καρδιά και την αρρυθμία που ονομάζεται κολπική μαρμαρυγή:
Η καρδιά μας αποτελείται από δύο μυϊκές αντλίες ενωμένες μεταξύ τους, με κοινό ηλεκτρικό σύστημα και κοινό σύστημα τροφοδοσίας τους, τις στεφανιαίες αρτηρίες. Η δεξιά αντλία αναρροφά το αίμα από τις φλέβες και το εκτοξεύει στους πνεύμονες. Από εκεί, αφού αυτό παραλάβει οξυγόνο, το αναρροφά η αριστερή αντλία και το εκτοξεύει στις αρτηρίες, για να τροφοδοτηθούν όλα τα όργανα του σώματος με το οξυγόνο και τα άλλα θρεπτικά συστατικά του αίματος. Η κάθε αντλία αποτελείται από δύο χώρους, τον κόλπο και την κοιλία.
Για να συσπασθεί και να εκτοξεύσει το αίμα ο καρδιακός μυς, πρέπει να διεγερθεί από ηλεκτρικό ρεύμα. Το ηλεκτρικό ρεύμα, η καρδιά, το παράγει μόνη της, στον φλεβόκομβο, οποίος βρίσκεται στον δεξιό κόλπο. Από εκεί φτάνει σε έναν ¨υποσταθμό¨ που λέγεται κολποκοιλιακός κόμβος και συνεχίζει μέσω ειδικών νευρικών ινών (δεμάτια His) καταλήγοντας στον μυ των δύο κοιλιών ώστε αυτές να συσπασθούν. Όταν κάτι δεν πάει καλά με το ηλεκτρικό αυτό σύστημα ή αν άλλα κύτταρα της καρδιάς “αποφασίσουν” να παράγουν ηλεκτρισμό, τότε δημιουργούνται αρρυθμίες, δηλαδή η καρδιά συσπάται χωρίς ρυθμό.
Η αρρυθμία που απασχολεί συχνότερα τον καρδιολόγο είναι η κολπική μαρμαρυγή (Κ.Μ.), (ή πλήρης αρρυθμία) Σε αυτήν δεν υπάρχει καμία απολύτως ρυθμικότητα, στις συσπάσεις των δύο κοιλιών. Οι μυικές ίνες των δύο κόλπων, συσπώνται-ινιδίζουν χαοτικά, λόγω “καταιγίδας” ηλεκτρικής δραστηριότητος, έτσι δεν συγχρονίζονται, ώστε να συσπασθούν οι δύο κόλποι. Οι ινιδισμοί των κόλπων είναι περισσότεροι από 300 το λεπτό, ευτυχώς όμως, ο κολποκοιλιακός κόμβος δεν αφήνει να περάσουν όλα τα ηλεκτρικά ερεθίσματα στις κοιλίες.
Η κολπική μαρμαρυγή σχεδόν πάντα εκδηλώνεται σαν ταχυαρρυθμία (περισσότεροι από 100 παλμοί ανά λεπτό) και σπάνια σαν βραδυαρρυθμία.
Το 1.5-2% του γενικού πληθυσμού παρουσιάζει Κ.Μ. Όσο αυξάνεται η ηλικία τόσο αυξάνεται και η συχνότητα της. Περίπου το 10% των 80ρηδων, παρουσιάζει Κ.Μ. Λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, στο μέλλον αναμένεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο η συχνότητα της.
Η Κ.Μ. οφείλεται σε καρδιαγγειακές παθήσεις (βαλβιδοπάθεια, στεφανιαία νόσο, καρδιακή ανεπάρκεια, μυοκαρδιοπάθεια, υπέρταση και άλλες), ή σε εξωκαρδιακές αιτίες (υπερθυρεοειδισμός, αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, κάπνισμα, ορισμένα φάρμακα, δυσπεψία, σακχαρώδης διαβήτης, άπνοια ύπνου, υπερβολική σωματική κόπωση, χρόνια αναπνευστική πνευμονοπάθεια, οικογενειακό ιστορικό, γενετικές παραλλαγές, άγχος και άλλες).
Συνήθως χρειάζεται ανατομικό/ηλεκτρικό υπόστρωμα και μια αιτία που την πυροδοτεί, για να προκληθεί. Πολλές φορές δεν είναι πλήρως κατανοητοί οι μηχανισμοί και οι αιτίες που την προκαλούν.
Στην Κ.Μ. λόγω του ότι δεν συσπώνται οι δύο κόλποι έχουμε μερικές επιπλοκές:
α) Μειώνεται η ισχύς της σύσπασης της καρδιάς κατά 15 ως 20% περίπου (ανάλογα με την ενδοτικότητα της αρ. κοιλίας).
β) Μειώνεται η αρτηριακή πίεση σαν αποτέλεσμα της ταχυαρρυθμίας και της μειώσεως της ισχύος της καρδιάς.
γ) Το αίμα που βρίσκεται στην εσωτερική επιφάνεια των κόλπων παραμένει σχετικά “στάσιμο”, (ιδίως στο ωτίο του αρ. κόλπου) και έτσι μπορεί να πήξει, να δημιουργηθεί θρόμβος. Ο θρόμβος αυτός μπορεί να μεταφερθεί μέσω των αρτηριών οπουδήποτε, να “σφηνώσει” σε μια μικρή αρτηρία και να διακόψει τη ροή του αίματος. Συχνότερα μεταφέρεται στον εγκέφαλο λόγω του ότι οι αρτηρίες που προσφέρουν αίμα στον εγκέφαλο είναι πιο κοντά στην καρδιά. Πενταπλασιάζεται, έτσι η πιθανότητα εμβολικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου (ΕΑΕΕ) και
δ) εάν η Κ.Μ. παραμείνει μακροχρόνια, σε μορφή ταχυαρρυθμίας, αυξάνεται ο κίνδυνος συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας.
Γενικά η Κ.Μ. διπλασιάζει τον κίνδυνο θανάτου.
Ο άνθρωπος που έχει Κ.Μ. μπορεί να μην αισθάνεται τίποτα, ή να παρουσιάζει καταβολή, ή αίσθημα παλμών, ή δύσπνοια, ή υπόταση ή στηθάγχη.
Η Κ.Μ. αναλόγως του χρόνου διαρκείας της και της συχνότητάς της, χωρίζεται σε υποομάδες: α) παροξυσμική, διαρκεί λιγότερο από επτά ημέρες (δύο ή περισσότερα επεισόδια διαρκείας άνω των 30 δευτερολέπτων), β) επίμονη, από οχτώ μέρες έως ένα χρόνο, γ) μακροχρόνια επίμονη, διαρκεί περισσότερο από ένα χρόνο και δ) μόνιμη, εφ’ όσον διαρκεί περισσότερο από ένα χρόνο και έχει συναποφασισθεί από γιατρό και ασθενή ότι δεν θα γίνουν άλλες προσπάθειες ανάταξής της.
Εξυπακούεται ότι η διάγνωση της τίθεται με ηλεκτροκαρδιογράφημα ή Holter (24ωρη καταγραφή ηλεκτροκαρδιογραφήματος).
Περισσότερα για την κολπική μαρμαρυγή αναγράφονται σε άλλα άρθρα της ιστοσελίδας.