ΕΠΙΘΕΜΑ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΩΝ ΜΥΟΚΤΤΑΡΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ
Μια δημοσίευση στο περιοδικό NATURE, πριν μερικές μέρες, δείχνει μια νέα επαναστατική θεραπεία για δημιουργία νέων μυϊκών κυττάρων στην θέση αυτών που νεκρώθηκαν μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου, σε ποντίκια και χοίρους.
Το επικάρδιο (το πέταλο του περικαρδίου που επικάθεται στην καρδιά) φυσιολογικά παράγει μια πρωτεΐνη, την FSTL1, που προκαλεί πολλαπλασιασμό των μυοκυττάρων του υποκείμενου μυοκαρδίου.
Όμως όταν δημιουργηθεί οξύ έμφραγμα, δυστυχώς τα κύτταρα του επικαρδίου μειώνουν την παραγωγή αυτής της πρωτεΐνης, αντί να την αυξάνουν.
Επιστήμονες από διάφορα ερευνητικά κέντρα, κυρίως του Stanford, σκέφτηκαν να τοποθετήσουν αυτήν την ουσία σε επίθεμα κολλαγόνου εξωτερικά στην καρδιά, πάνω από το σημείο του εμφράγματος σε πειραματόζωα. Τότε άρχισαν να δημιουργούνται νέα μυοκύτταρα, από τα παρακείμενα υγιή, σε αντικατάσταση όσων είχαν νεκρωθεί. Επιπλέον μειώθηκε ο ουλώδης ιστός που αντικαθιστά τα νεκρωμένα μυοκύτταρα και επίσης βελτιώθηκε η λειτουργία της καρδιάς.
http://www.nature.com/nature/journal/v525/n7570/abs/nature15372.html
ΛΙΓΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ
Γνωρίζουμε ότι η στεφανιαία νόσος (Σ.Ν.), δηλαδή η δημιουργία αθηροσκληρυντικών πλακών, που στενεύουν τις στεφανιαίες αρτηρίες (οι αρτηρίες που τροφοδοτούν την καρδιά με αίμα, ώστε αυτή να λειτουργεί σαν αντλία) ξεκινά νωρίς στην ζωή, τουλάχιστον όσον αφορά τους άντρες, από νεκροτομικά ευρήματα σε πολέμους.
Την δημιουργία αθηροσκλήρωσης, ευνοούν ορισμένοι παράγοντες. Το κάπνισμα, η υπερχοληστεριναιμία (αύξηση LDL ή/και μείωση HDL), η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, η μεγάλη ηλικία και τα γονίδια από τους γονείς μας, είναι οι κυριότεροι. Οι γυναίκες προστατεύονται μερικώς, για όσο έχουν έμμηνο ρύση, από τις ορμόνες του γυναικείου φύλου.
Η Σ.Ν. αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου, τόσο στους άντρες, όσο και στις γυναίκες, στις ‘’ανεπτυγμένες” χώρες. Στις Η.Π.Α. στις ηλικίες 60 ως 79 ετών το 25% των αντρών και το 16% των γυναικών έχει Σ.Ν. Σε ηλικίες 80 και περισσότερο, Σ.Ν. υπάρχει στο 37% των αντρών και στο 23% των γυναικών. Στην Ελλάδα δεν γνωρίζουμε τα ακριβή ποσοστά.
Οι σημαντικές στενώσεις, δηλαδή στένωση σε περισσότερο από το 70% του αυλού μιας από τις 3 στεφανιαίες αρτηρίες (δεξιά, πρόσθιος κατιών και περισπωμένη), ή περισσότερο από το 50% του αυλού του στελέχους, (το οποίο “δίνει” τον πρόσθιο κατιόντα και την περισπωμένη αρτηρία) μπορεί να δημιουργούν συμπτώματα, όπως στηθαγχικό πόνο, (συνήθως οπισθοστερνικό), ή να προκαλούν δύσπνοια ή εξάντληση, ή αίσθημα παλμών, ή συγκοπτικό επεισόδιο, χωρίς πόνο (ισοδύναμα στηθάγχης), ή μπορεί να μην δημιουργούν κανένα σύμπτωμα για αρκετό καιρό και μετά ξαφνικά, να εκδηλωθούν σαν οξύ στεφανιαίο σύνδρομο (έμφραγμα STEMI, ή NSTEMI, ή ασταθής στηθάγχη).
Σε περίπτωση που υπάρχει στένωση από την αθηροσκληρυντική πλάκα, πρέπει να εκτιμηθεί αν αυτή η στένωση δημιουργεί ισχαιμία στον μυ της καρδιάς. Ισχαιμία παρουσιάζεται όταν η προσφορά του αίματος μετά από τη στένωση είναι μικρότερη από τις ανάγκες του μυοκαρδίου σε αίμα (οξυγόνο και υπόλοιπα θρεπτικά συστατικά). Ο στηθαγχικός πόνος είναι αποτέλεσμα ισχαιμίας.
Το έμφραγμα, δηλαδή η νέκρωση των κυττάρων του μυοκαρδίου, δημιουργείται από ρήξη της αθηροσκληρωτικής πλάκας και πλήρη απόφραξη του αυλού, από τον θρόμβο που δημιουργείται πάνω σ’ αυτήν. Διακόπτεται έτσι η ροή του αίματος, περιφερικά, οπότε τα κύτταρα του μυοκαρδίου νεκρώνονται λόγω του ότι δεν οξυγονώνονται (STEMI). Η νέκρωση μπορεί να αφορά μικρή ή μεγάλη περιοχή του μυοκαρδίου, αναλόγως του σημείου της απόφραξης. Αν η απόφραξη είναι περιφερικά, η νέκρωση συμβαίνει σε μικρή περιοχή. Αν αντίθετα είναι στην αρχή της αρτηρίας, η νέκρωση γίνεται σε μεγάλη περιοχή της καρδιάς.
Έμφραγμα μπορεί να γίνει και από μικρότερες στενώσεις-πλάκες, αν “σπάσει” μαλακή πλάκα (ευάλωτη- με πολλή χοληστερίνη και λεπτή κάψα) και δημιουργηθεί θρόμβος που αποφράσσει τον αυλό. Επίσης έμφραγμα, δυστυχώς, μπορεί να γίνει και με μηδενική στένωση, από σπασμό στεφανιαίας αρτηρίας, που διαρκεί περισσότερο από μισή ώρα, κυρίως λόγω έντονου άγχους.
Ευελπιστούμε ότι στο μέλλον ίσως μπορεί να εφαρμοστεί η θεραπεία με το επίθεμα και σε όσους ανθρώπους έχουν μεγάλης έκτασης έμφραγμα του μυοκαρδίου, ώστε να αποφευχθεί η δημιουργία καρδιακής ανεπάρκειας σ’ αυτούς.
Περισσότερες πληροφορίες για το έμφραγμα υπάρχουν σε άλλα άρθρα της ιστοσελίδας.
