ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΕΜΦΡΑΓΜΑ – ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ
Για το άρθρο ο καρκίνος πατήστε: εδώ
Για το άρθρο η θεραπεία του καρκίνου πατήστε: εδώ
Υπάρχει σχέση ανάμεσα στον Καρκίνο και στις Καρδιαγγειακές παθήσεις (π.χ. Έμφραγμα, Εγκεφαλικό) ?
Οι δύο μάστιγες της ανθρωπότητας “συνδέονται” μέσω δυο μηχανισμών, της φλεγμονής από τη μια και των μεταλλάξεων ορισμένων κυττάρων του μυελού των οστών από την άλλη.
1) Η φλεγμονή προκαλεί και τα δύο, καρκίνο και αθηρωμάτωση (Έμφραγμα – Εγκεφαλικό).
2) Επίσης ορισμένες μεταλλάξεις στο DNA αιμοποιητικού αρχέγονου κυττάρου του μυελού των οστών (CHIP ή clonal haematopoiesis ) προκαλούν καρκίνο του αίματος και Έμφραγμα – Εγκεφαλικό (αθηρωμάτωση).
Η ΦΛΕΓΜΟΝΗ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΣΟ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ, ΟΣΟ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΘΗΡΩΜΑΤΩΣΗΣ
Α) Η φλεγμονή μέσω του NLRP3 inflammasome (μεγάλο πολύπλοκο πολυπρωτεϊνικό σύμπλεγμα της εγγενούς ανοσίας) και των Κυτοκινών (Ιντελευκινών) IL-1β και IL-18 συμμετέχει στη δημιουργία, εξέλιξη και μετάσταση ορισμένων καρκίνων (ιδίως όσων οφείλονται σε φλεγμονή) όπως του πνεύμονα, του μαστού, του μελανώματος, του στομάχου, του προστάτη, του ακανθοκυτταρικού στο κεφάλι και λαιμό (HNSCC) κλπ.
(Υπ’ όψιν ότι σε μερικούς καρκίνους το NLRP3 inflammasome, δρα προστατευτικά.)
Β) Η αθηρωματική πλάκα δημιουργείται από τη φλεγμονή που προκαλεί η είσοδος LDL χοληστερίνης κάτω από το ενδοθήλιο και τη μετατροπή της σε οξειδωμένη LDL (ox-LDL).
Η τελευταία θεωρείται εχθρική για τον οργανισμό και έτσι επιστρατεύονται μονοκύτταρα από το αίμα που μετατρέπονται σε μακροφάγα κύτταρα για να “φάνε” την ox-LDL.
Η φλεγμονή στην αρχή είναι προστατευτική ώστε να εξουδετερωθεί από τα μακροφάγα, ο “εισβολέας” ox LDL, όμως αργότερα στην πορεία μπορεί να εξελιχθεί σε συνεχή- χρόνια φλεγμονή.
Η ox-LDL και οι κρύσταλλοι Χοληστερίνης που είναι μέσα στα Μακροφάγα προκαλούν την παραγωγή των φλεγμονωδών Κυτοκινών Ιντελευκίνης IL-1β και IL-18, μέσω του NLRP3 inflammasome.
Γ) Yπ’ όψιν ότι η φλεγμονή επιτείνεται αν υπάρχει παχυσαρκία. Αυτή προκαλεί ήπια χρόνια φλεγμονή στον οργανισμό μέσω έκκρισης Λιποκυτοκινών (Adipokines) από τον λιπώδη ιστό και τα λιποκύτταρα.
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/imm.13046
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2018.03028/full
https://molecular-cancer.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12943-018-0900-3
https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/ATVBAHA.118.311916
# Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι σε ανθρώπους με καρκίνο του παχέως εντέρου που είχαν αυξημένο σπλαχνικό λίπος ήταν αυξημένος ο κίνδυνος Καρδιαγγειακών επεισοδίων (Εμφραγμάτων και Ισχαιμικών Εγκεφαλικών).
Το σπλαχνικό λίπος αρχίζει να προκαλεί τη διαδικασία της φλεγμονής και έτσι αυξάνεται ο κίνδυνος Καρδιαγγειακών επεισοδίων και καρκίνου του παχέως εντέρου.
https://jamanetwork.com/journals/jamaoncology/article-abstract/2733794
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2018.02918/full
ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΑΘΗΡΩΜΑΤΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ
Ορισμένα φάρμακα που μειώνουν τη φλεγμονή δρούν εναντίον τόσο της αθηρωμάτωσης όσο και του καρκίνου
Για παράδειγμα η Canakinumab (Ilaris) που καταπολεμά τη φλεγμονή βρέθηκε ότι μειώνει τα καρδιαγγειακά επεισόδια κατά 14% (σχετική μείωση) ανά έτος και επίσης ότι μειώνει τους θανατηφόρους καρκίνους κατά 0.33% (απόλυτη μείωση) ανά έτος και ιδίως τον καρκίνο του πνεύμονα !!
Η Canakinumab σταματά τη δράση της Ιντερλευκίνης IL-1β που είναι η “μητέρα” των υπόλοιπων Ιντερλευκινών που σχετίζονται με την πρόκληση φλεγμονής.
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1707914
ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΣΕ ΚΥΤΤΑΡΑ ΤΟΥ ΜΥΕΛΟΥ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ (CHIP) ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΜΦΡΑΓΜΑ – ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ
Η clonal haematopoiesis of indeterminate potential ή CHIP = Μετάλλαξη (που δεν μεταφέρεται στους απογόνους) στο DNA αιμοποιητικού αρχέγονου βλαστοκυττάρου του μυελού των οστών, που οδηγεί σε νέο, ακριβώς ίδιο, πληθυσμό κυττάρων στο αίμα με την ίδια μετάλλαξη (κλώνοι).
Η clonal haematopoiesis αυξάνεται με την ηλικία και παρουσιάζεται περίπου στο 15% όσων είναι πάνω από 65 χρονών. (Φαίνεται με ανάλυση DNA στο αίμα)
Τα λευκοκύτταρα κλώνοι στο αίμα είναι πολυμορφοπύρηνα ή λεμφοκύτταρα ή μονοκύτταρα με διαφοροποιημένη λειτουργικότητα από τα φυσιολογικά.
Όσοι παρουσιάζουν clonal haematopoiesis έχουν 10πλάσια την πιθανότητα για καρκίνο του αίματος (π.χ. λευχαιμία, λέμφωμα, μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο) και 2πλάσια την πιθανότητα Καρδιαγγειακών επεισοδίων (Έμφραγμα, Εγκεφαλικό, ίσως Θρομβοεμβολικά επεισόδια).
Όσοι έχουν CHIP διατρέχουν σχεδόν 1% ανά έτος κίνδυνο εξέλιξης σε καρκίνο του αίματος.
### Στην ουσία όσοι έχουν clonal haematopoiesis, έχουν ένα νέο παράγοντα κινδύνου, άγνωστο μέχρι τώρα στην Ιατρική και ισχυρότερο από τους υπόλοιπους γνωστούς παράγοντες.
Σε μια μελέτη βρέθηκε ότι σε ύπαρξη βαρείας (αγγειογραφικά) στεφανιαίας νόσου, υπάρχει CHIP στο 18.2%. (Ενώ σε υπέργηρους, > 100 ετών, υπάρχει CHIP μόνο στο 2.5%).
H μετάλλαξη σε όσους είχαν στεφανιαία εντοπίστηκε στο 85% των περιπτώσεων στο γονίδιο TET2
http://www.bloodjournal.org/content/130/Suppl_1/1144?sso-checked=true
Όσον αφορά την CHIP και την Καρδιακή ανεπάρκεια (κυρίως ισχαιμικής αιτιολογίας) η μετάλλαξη των γονιδίων TET2 και DNMT3A την επιταχύνει και την επιδεινώνει (μέσω του NLRP3 inflammasome).
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0735109717420390?via%3Dihub
https://jamanetwork.com/journals/jamacardiology/fullarticle/2718498
Όσον αφορά στα Καρδιαγγειακά επεισόδια φαίνεται ότι η clonal haematopoiesis ίσως δρα μέσω μείωσης της επιδιόρθωσης των ενδοθηλιακών κυττάρων των αγγείων και ευκολότερης διείσδυσης των μονοκυττάρων κάτω από το ενδοθήλιο.
Επίσης δρα και με αύξηση της φλεγμονής μέσω του NLRP3 inflammasome που είναι μέσα στα Μακροφάγα και αυξημένη παραγωγή των φλεγμονωδών Κυτοκινών, Ιντελευκίνης IL-1β και IL-18.
Για παράδειγμα, η μετάλλαξη V617F στο γονίδιο JAK2, παρουσιάζει 12πλάσιο κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού και επιπλέον βρίσκεται συχνά στα μυελοϋπερπλαστικά σύνδρομα (π.χ. χρόνια μυελογενής λευχαιμία, αληθής πολυκυτταραιμία, ιδιοπαθής θρομβοκυτταραιμία, Χρόνια ιδιοπαθής μυελοΐνωση κλπ.).
Βάσει των πιο πάνω βλέπουμε ότι η Ιατρική συνεχίζει να γνωρίζει νέα πράγματα, αλλά είναι τόσο πολύπλοκο το σώμα, που δεν γνωρίζουμε αν ποτέ θα τα μάθει όλα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/CIRCULATIONAHA.118.034392
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fgene.2017.00216/full
https://academic.oup.com/cardiovascres/article/115/5/824/5369230
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1701719
https://molecular-cancer.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12943-018-0900-3
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2017.00271/full