Η ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β2 (ΡΙΒΟΦΛΑΒΙΝΗ)
Η βιταμίνη Β2 (Ριβοφλαβίνη) είναι υδατοδιαλυτή βιταμίνη που δεν μπορεί να παραχθεί από το ανθρώπινο σώμα, έτσι λαμβάνεται από τη διατροφή. (Την παράγουν και μερικά βακτήρια στο παχύ έντερο και μπορεί από εκεί να απορροφηθεί στην κυκλοφορία).
Η βιταμίνη Β2 (Ριβοφλαβίνη) μετατρέπεται σε δύο σπουδαία συνένζυμα* (Φλαβοσυνένζυμα) του μεταβολισμού, το FMN (flavin mononucleotide) και το FAD (flavin adenine dinucleotide).
[*Συνένζυμο = μη πρωτεϊνικό οργανικό μόριο που συμμετέχει μαζί με το (απο)ένζυμο στη διευκόλυνση των βιοχημικών μετατροπών]
Αυτά χρειάζονται για την παραγωγή ενέργειας στο σώμα (δημιουργία ΑΤΡ), για τη λειτουργία και ανάπτυξη των κυττάρων (π.χ. επιδιόρθωση του DNA, οξείδωση αμινοξέων, τρισδιάστατη μορφή πρωτεΐνης), για το μεταβολισμό των λιπών (οξείδωση λιπαρών οξέων), στεροειδών (κορτικοστεροειδών, οιστρογόνων, τεστοστερόνης), για παραγωγή κολλαγόνου κλπ.
Επίσης χρειάζονται για το μεταβολισμό της Ομοκυστεΐνης, (οπότε την μειώνουν στο αίμα), συμμετέχουν στο μεταβολισμό φαρμάκων και τοξινών (με το κυτόχρωμα Ρ 450) και αυξάνουν τη γλουταθειόνη στο σώμα (όπως και η βιταμίνη Β1), οπότε μειώνουν το οξειδωτικό stress (π.χ. για σωστή λειτουργία ανοσοποιητικού συστήματος).
Επιπλέον χρειάζονται για τη μετατροπή της βιταμίνης Β6 στην ενεργή μορφή PLP, για τη δημιουργία της Νιασίνης από το αμινοξύ Τρυπτοφάνη, για τη μετατροπή της βιταμίνης Α (Ρετινόλης) στην ενεργή μορφή, Ρετινοϊκό οξύ.
# Η επάρκεια (ή η έλλειψη) της βιταμίνης Β2 φαίνεται με την εξέταση EGRAC (erythrocyte glutathione reductase activity coefficient). Τιμή <1.2 δείχνει επάρκεια και > 1.4 έλλειψη της βιταμίνης Β2.
Άλλη μέθοδος υπολογισμού της επάρκειας της Β2 είναι η μέτρηση της αποβολής της στα ούρα 24ώρου. Tιμή > 120 mcg/ημέρα δείχνει επάρκεια και τιμή < 40 mcg/ ημέρα δείχνει έλλειψη της. Όμως αυτή επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως η ποσότητα της βιταμίνης που καταναλώθηκε πρόσφατα.
# Οι ομάδες ανθρώπων που μπορεί να παρουσιάσουν έλλειψη της Ριβοφλαβίνης ή των Φλαβο-συνενζύμων είναι: Όσοι έχουν υποθυρεοειδισμό, οι ηλικιωμένοι, όσοι υποσιτίζονται, όσοι έχουν νόσους που επηρεάζουν το λεπτό έντερο, όσοι ακολουθούν δίαιτα χωρίς γλουτένη, οι γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά, οι εγκυμονούσες (η έλλειψη Ριβοφλαβίνης μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες εμφάνισης προεκλαμψίας και να προκαλέσει συγγενείς καρδιοπάθειες στο έμβρυο), οι θηλάζουσες, τα νεογνά με ίκτερο που υποβάλλονται σε φωτοθεραπεία (το φως, ιδίως το υπεριώδες, αδρανοποιεί τη Β2), όσοι έχουν μετάλλαξη του γονιδίου που αφορά το μεταφορέα της Ριβοφλαβίνης στο έντερο, οι αθλητές με Vegan διατροφή κλπ.
# Η έλλειψη της βιταμίνης Β2 (Ριβοφλαβίνης) προκαλεί: Αναιμία (από μείωση της απορρόφησης του σιδήρου), φωτοφοβία, γλωσσίτιδα, στοματίτιδα, σμηγματόρροια κεφαλής, χείλωση, (ρωγμές στο εξωτερικό των χειλιών), σκασίματα στις γωνίες του στόματος, απώλεια μαλλιών, δημιουργία αγγείων στον κερατοειδή, προβλήματα αναπαραγωγής, αύξηση της Ομοκυστεΐνης (οπότε αυξάνονται τα εμφράγματα και τα ισχαιμικά εγκεφαλικά) και τελικά εκφύλιση του ήπατος και του νευρικού συστήματος.
Επίσης σε καπνιστές που η πρόσληψη Ριβοφλαβίνης είναι μειωμένη, αυξάνεται ο κίνδυνος καρκίνου του πνεύμονα.
# Η έλλειψη της συνήθως συνδυάζεται και με έλλειψη άλλων βιταμινών του συμπλέγματος Β.
# Η χορήγηση Ριβοφλαβίνης πιθανώς προφυλάσσει από ημικρανίες, ίσως βοηθά σε νόσο του Parkinson, σε γαλακτική οξέωση, σε μείωση της πιθανότητας καταρράκτη, όμως χορήγηση της σε δόσεις μεγαλύτερες από 27 mg, λίγο απορροφούνται.
# Η βιταμίνη Β2 υπάρχει κυρίως στο ήπαρ (ιδίως του μοσχαριού), στο μοσχάρι, στα γαλακτοκομικά, στα μύδια, τα μανιτάρια, τα αμύγδαλα.
Επίσης υπάρχει λιγότερη στο κοτόπουλο, τα αυγά, την κινόα, το σολομό, το σπανάκι, τα μήλα, τα φασόλια κλπ. Επιπλέον υπάρχει σε εμπλουτισμένα τρόφιμα.
Υπ’ όψιν ότι πολύ μεγάλη ποσότητα της βιταμίνης Β2 χάνεται κατά το μαγείρεμα στο ζωμό ή το νερό.
# Η συνιστώμενη συνήθης ημερήσια δόση (RDI) της βιταμίνης Β2, σε mg για υγιείς ανθρώπους > 4 ετών είναι 1.3 mg.
[< 1 έτους: 0.4 mg / 1-4 ετών: 0.5 mg / εγκυμονούσες και θηλάζουσες: 1.6 mg]
# Μέγιστη καθημερινή επιτρεπόμενη δόση (UL) της βιταμίνης Β6 δεν έχει θεσπιστεί.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
https://ods.od.nih.gov/factsheets/Riboflavin-HealthProfessional/